Chyba nie ma osoby, która by choć raz nie skorzystała ze wskaźnika BMI. Służy on do określenia idealnej masy ciała, pomagając diagnozować otyłość lub niedowagę. Nie jest to jednak wskaźnik idealny. Przy sprawdzaniu swojej wagi warto zastosować dodatkowe miary.
Wskaźnik BMI – dlaczego nie jest doskonały?
Wskaźnik BMI (Body Mass Index) został stworzony 200 lat temu przez Adolfa Queleta. To prosta formuła matematyczna, w której oblicza się stosunek masy ciała do wzrostu, a otrzymany wynik porównuje się z normami BMI dla dorosłych. Z kolei BMI dla dzieci i BMI dla młodzieży oblicza się korzystając z siatki centylowej. Aby obliczyć swoje BMI można skorzystać z formuły BMI=masa/wzrost2. Łatwiej jednak znaleźć kalkulator BMI w Internecie, który od razu pomoże zestawić uzyskany wynik z normami np. w wyszukiwarce google.
Wskaźnik BMI nie jest doskonały. Może on pokazywać nieprawidłowe wyniki w przypadku osób z osteoporozą i zanikiem mięśni. Nie poleca się do kobietom ciężarnym, osobom wyższym niż 190 cm oraz niższym niż 150 cm. Nie powinni z niego korzystać także sportowcy, u których objętość mięśni waży więcej niż tłuszcz. Na szczęście istnieją dla niego alternatywy.
Alternatywne wskaźniki miary
Wskaźnik BMI to nie jedyna miara, na której można się oprzeć przy ocenie swojej wagi. Inne opcje to:
- Wskaźnik WHR (Waist to Hip Ratio), który wylicza się poprzez podzielenie obwodu talii przez obwód bioder. Można także znaleźć w Internecie kalkulator WHR i z niego skorzystać. Miara polecana jest osobom z nadmiarem kilogramów. Pomaga ona określić typ sylwetki oraz rodzaj otyłości (brzuszna lub pośladkowo-udowa).
- Wskaźnik WHtR (Waist to Height Ration), który wylicza się poprzez zestawienie obwodu talii ze wzrostem. Miara skupia się na okolicach brzuchu, gdzie na ogół gromadzi się najwięcej tkanki tłuszczowej. Aby obliczyć ten wskaźnik można wykorzystać internetowy kalkulator WHTR lub zastosować formułę obwód talii/wzrost*100.
- Wskaźnik BMR (Basal Metabolic Rate) nastawiony jest na to, aby określić bilans kaloryczny danej osoby. Bilans energetyczny pozwala na wybranie i skomponowanie odpowiedniej diety. W przypadku osób z nadwagą ważny jest ujemny bilans kaloryczny – organizm otrzymuje mniej kalorii niż potrzebuje, więc sięga po zapasy, czyli tkankę tłuszczową. Dodatki bilans kaloryczny sprawia, że kalorii w diecie jest więcej niż potrzebuje tego organizm, co sprzyja przybieraniu na wadze.
- Wskaźnik LBM (Lean Body Mass) określa, jaką część ciała stanowi tłuszcz. Rozróżnia on masę tkanki tłuszczowej od masy tkanki beztłuszczowej, którą stanowią kości, mięśnie oraz narządy wewnętrzne.
Wskaźniki wagi a idealna sylwetka
Jak widać, wskaźniki biorą pod uwagę różne aspekty, pozwalając dokładnie określić, na czym polega nasz problem z wagą. Do odchudzania trzeba podejść z głową. Nie chodzi o to, aby liczyć kalorie i ograniczać ich spożycie do 1000 dziennie. Dieta i trening powinny być dobierane indywidualnie. Na początku warto ustalić swoje zapotrzebowanie kaloryczne, które będzie punktem wyjścia do komponowania diety. Pomaga w tym wskaźnik BMR. Osoba o odpowiedniej wiedzy powinna zadbać o optymalny bilans energetyczny. Ujemny bilans energetyczny przyśpieszy spalanie tkanki tłuszczowej i pomoże osiągnąć sukces w procesie odchudzania. Osoby z niedowagą muszą koniecznie zadbać o to, aby dostarczyć sobie więcej kalorii. Jest to tzw. dodatni bilans energetyczny.
Rodzaj aktywności fizycznej powinien być dopasowany do naszego typu sylwetki. Pomaga ją określić wskaźnik WHR. Osoby z otyłością brzuszną powinny wykonywać ćwiczenia pomagające w jego spalaniu np. brzuszki ze skrętem tułowia, brzuszki z wymachami czy tzw. deskę. Inaczej będzie w przypadku osób, u których nadmiar tkanki tłuszczowej odkłada się na udach. W takim przypadku pomoce będą przysiady, nożyce, wykroki. Polecana jest taka aktywność jak jazda na rowerze, spacery i bieganie. Osoby z niedowagą powinny skupić się na budowaniu siły mięśniowej, która zwiększy ich sylwetkę. W tym celu zaleca się podnoszenie ciężarów czy ćwiczenia z podnoszeniem. Plan treningu najlepiej jest skonsultować z odpowiednio przeszklonym trenerem. Również wizyta u dietetyka jest wskazana.
Czym jest idealna sylwetka? Różne mamy na ten temat wyobrażenia. Jedni stawiają na umięśnione ciało, a inni po prostu marzą, aby pozbyć się tkanki tłuszczowej.
Możesz też zweryfikować rodzaj sylwetki dzięki analizie somatotypowej. Aplikacja, która może Ci w tym pomóc to bmi22.pl a dostępna jest pod tym adresem.
Patrząc w sposób obiektywny na sylwetkę, najważniejsze jest to, aby pomagała ona nam utrzymać zdrowie i dobre samopoczucie. Warto więc korzystać z odpowiednich wskaźników, które pomogą w dobraniu adekwatnych działań.